Voorzitter, normaal begint er altijd wel een fractie het debat over de Kadernota met een beschouwing over de foto op de voorpagina. Alleen…. die is er dit keer niet. En misschien is dat ook wel tekenend voor het debat van vanavond. De Kadernota is beleidsarm en dus doen we het debat over het coalitieakkoord dunnetjes over. Iets anders wat opvalt zelfs de coalitie komt met nieuwe wensen, normaal snap ik dat wel, maar nu is het wel erg snel, de inkt van het akkoord is nog maar net droog. Maar uiteraard zal de ChristenUnie alle voorstellen met aandacht bekijken.

Maar gelukkig is er het coalitieakkoord en die heeft wel een mooie foto. Ik zie allemaal puzzelstukjes. En dan doet het mij deugd dat 2 partijen met een kerk komen niet het CDA maar…  PvdA en D66. Een partij komt met een windmolen, weliswaar niet zo’n efficiente maar toch…. Je zou denken: GroenLinks, maar dat is het CDA. Waar komt GroenLinks dan mee? Het stadhuis. En de Actiepartij? Die komt met een partijlogo en de KPN-toren… Voorzitter ik mis bij deze 5 puzzelstukjes wel iets…. En dat is het sociaal domein: zorg en welzijn dus. Gelukkig wordt dit wel goed gemaakt in het coalitieakkoord en ik ben benieuwd naar de uitwerking dit najaar in de begroting.

Terug naar de kadernota:

De ChristenUnie sluit zich aan bij de opmerkingen van Hart voor Haarlem over de precarioopbrengsten die we vanaf komend jaar niet meer hebben en die altijd werden gereserveerd voor onderhoud. Zeker omdat we nu ook de hele reserve onderhoud gaan opmaken. Goed dat er flink wordt geinvesteerd maar hoe zorgen we dat we het onderhoud ook op lange termijn op pijl kunnen houden? Graag hoor ik de visie van het college hierop.

Het college wil actie en wil daarom voorbereidingskredieten voor 2022 direct vrijgeven. De ChristenUnie vindt dit een goede zet. Wij stellen voor dit bij de begroting ook gelijk voor 2023 te doen. Maar laten we dit wel begrenzen. Een krediet geef je niet ongelimiteerd. Is het college bereid bij de begroting expliciet deze voorbereidingskredieten op te nemen en ook bij voorbereidingskredieten boven een bepaald bedrag wel tussentijds opnieuw goedkeuring te vragen van de Raad?

De Kadernota heet beleidsneutraal te zijn, ik zie ook veel voorstellen die niet schokkend zijn, ik kan u daarom al verklappen dat wij zullen instemmen, al zijn enkele genoemde tegenvallers natuurlijk niet leuk. Wel blijven wij ons zorgen maken over de kostenstijgingen in de WMO en de Jeugdzorg. Ja we hebben daar het Rijk voor nodig maar we moeten ook zorgen dat we zelf er beter grip op krijgen zowel financieel, maar ook qua wachtlijsten.

Op één punt zijn wij het niet eens. Met één pennenstreek worden oude taakstellingen weggehaald nu we wat meer geld van het Rijk krijgen. Ik krijg steeds meer de indruk dat dit soort taakstellingen puur boekhoudkundig zijn om ze weer te kunnen laten vervallen wanneer de kans zich voordoet. Dat kan toch niet de bedoeling zijn vraag ik aan de wethouder financiën.

Allereerst is daar of beter gezegd: was daar de algemene taakstelling van 4 miljoen. De ChristenUnie vindt het niet verstandig deze te schrappen. Laten we scherp blijven kijken naar het geld dat we uitgeven. Als die algemene taakstelling wel zou blijven staan en daadwerkelijk zou worden ingevuld dan spelen we ook 4 miljoen vrij voor nieuwe zaken. En die zijn er genoeg als ik kijk naar alle moties en amendementen van vanavond!

Neem het snel groeiende probleem van de invasieve Japanse Duizendknoop. De coalitie stelt 120.000 euro per jaar beschikbaar voor de bestrijding. Mooi, maar… het is te weinig. In april vertelde het college ons nog dat zeker 240.000 euro nodig is, het dubbele dus! Daarom mijn amendement Duizendjes tegen de Duizendknoop die regelt dat we alle locaties kunnen aanpakken die op dit moment bekend zijn. Een urgent doel dat kan worden betaald door de algemene taakstelling te laten staan.

Ik heb hierover ook een vraag voor het college. Is het college bereid te verkennen of de bestrijding van de Japanse Duizendknoop verder kan worden geïntensiveerd door de inzet van hiervoor getrainde vrijwilligers?

Iets vergelijkbaars geldt voor de taakstelling voor de accommodaties voor culturele instellingen. Het college zegt dat de mogelijkheden nog niet goed in beeld zijn gebracht door de coronacrisis. Het college lost het nu op door te bezuinigen op verduurzaming van de bibliotheek. Betekent dit dat deze minder duurzaam wordt?

Voorzitter: never waste a good crisis. De ChristenUnie snapt niet waarom de afgelopen twee jaar niet zijn gebruikt om de taakstelling verder uit te werken. Zo ingewikkeld hoeft het toch niet te zijn? Kan het college uiterlijk bij de begroting alsnog met een uitwerking komen?

Tijdens het debat over het coalitieakkoord vroeg ik al naar het geld voor de extra nachttrein en gaf de nieuwe wethouder de tip te gaan lobbyen om deze trein in de nieuwe hoofdrailnetconcessie te krijgen. Heeft de wethouder inmiddels zijn lobbybrief al geschreven? Op 1 september gaat het programma van Eisen naar de Tweede Kamer dus de brief moet snel verstuurd worden. Wie weet kunnen we die nachttrein dan regelen, zonder eigen geld

Een ander thema is vastgoed. De ChristenUnie sluit zich aan bij de oproep van de VVD om met een toekomstbestendig plan te komen. Want over een paar jaar hebben we geen vastgoed meer om te verkopen waarmee we het onderhoud van het overige vastgoed kunnen bekostigen. Er is veel aandacht voor verduurzaming van het vastgoed. Maar dat is ook nodig voor toegankelijkheid. Maar ik zie hierover niets in de Kadernota of het Coalitieakkoord. Daarom onze motie Actie voor toegankelijk vastgoed.

Voorzitter, de woningnood is gigantisch hoog. 10.000 extra woningen is mooi, maar zelfs als we die allemaal realiseren is het tekort aan woningen in 2030 nog steeds ruim 3500 woningen, slechts een kleine 500 minder dan in 2022…. De wachtlijsten zullen ook niet veel korter zijn geworden dan. We moeten dus echt meer doen!

Actie dus!!

De ChristenUnie ziet kansen in de Waarderpolder, maar met de huidige crisis op de woningmarkt moeten we met open vizier naar alle opties kijken.

Ik lees mooie woorden over het maken van een ruimtelijk economische visie voor het zuidelijke deel van de Waarderpolder. Een heel goed voorstel, dit gebied biedt zoveel kansen!!

Zo’n visie maak je voor 20 a 30 jaar.

Maar helaas de coalitie valt in de valkuil om dan toch weer zich te beperken tot de korte termijn: ook deze collegeperiode is woningbouw in dit gebied weer een taboe. Waarom? Natuurlijk: werkgelegenheid moet centraal staan. We moeten hier maximaal op inzetten.

Maar dat kan prima samengaan met woningbouw, daar zijn ook in andere steden mooie voorbeelden van. En ik kan de coalitie geruststellen. Als we dit jaar zouden besluiten dat woningbouw mogelijk wordt in dit gebied dan duurt het zeker nog wel meer dan 4 jaar voordat de eerste woning is opgeleverd….

Het opstellen van een robuuste visie met meerwaarde begint met het raadplegen van deskundigen. De ChristenUnie stelt daarom in de motie Waardevolle Waarderpolder Wedstrijd een ontwerpwedstrijd voor dit deel van de Waarderpolder. Laat stedenbouwkundigen, planologen en architecten maar eens met een visie komen, zonder dat wij vooraf taboes vast te leggen. Laat deskundigen ons maar uitdagen! Dat kan tot mooie resultaten leiden en wellicht ook tot veel extra woningen.

Gaat de nieuwe coalitie deze uitdaging aan?

Natuurlijk moet ik niet op de uitkomsten vooruit lopen maar ik wil nog wel één potentieel voordeel noemen als uit de wedstrijd zou komen dat wonen wel goed te combineren is met meer werkplekken. Het zou in dat geval de gemeente ook geld kunnen opleveren. We hebben afgelopen jaar miljoenen binnen gehaald voor de ontwikkelzones Zuidwest, Oostpoort en Europaweg. Het zou toch mooi zijn als dat ook lukt bij de andere zones. Alleen…. Die zijn net te klein om in aanmerking te komen voor subsidie. Maar stel dat we langs de Spaarneoever ook aan de oostelijke oever woningen bouwen en we tellen die op bij de woningen in de zone Spaarndamseweg. Dan voldoen we ineens aan de subsidievoorwaarden van het Rijk en kunnen we weer meer miljoenen binnenhalen voor Haarlem.

Voorzitter ik rond af, de ChristenUnie blijft van mening dat we de afvalstoffenheffing niet moeten differentieren naar het aantal personen in het huishouden zoals deze coalitie wil. Dit treft gezinnen met een laag inkomen keihard. De ChristenUnie snapt niet waarom de coalitie niet kiest voor het betalen op basis van de hoeveelheid restafval. Dat is pas echt eerlijk en het stimuleert ook echt afvalscheiding in plaats van dat het duurzame gezinnen demotiveert. De ChristenUnie zal zich met hand en tand verzetten tegen differentiatie op basis van huishoudensgrootte en ik roep de coalitiepartijen op met een open mind te kijken en op dit dossier ruimte te geven aan de raad om met andere voorstellen te komen.

MOTIE Waardervolle Waarderpolder Wedstrijd

De gemeenteraad van Haarlem, in vergadering bijeen op 11 en 14 juli 2022,

In beraadslaging over de Kadernota,

Gelezen:

• “Het zuidelijk deel van de Waarderpolder is een plek waar veel arbeidsplaatsen kunnen worden gerealiseerd, hiervoor leggen we zo snel mogelijk een ruimtelijk-economische visie voor. De komende jaren is, buiten de Oostpoort, woningbouw in de Waarderpolder niet aan de orde.” (Blz. 13 coalitieakkoord)
• “We willen daarom dat Haarlem een stad blijft om te wonen én te werken. Dat zorgt behalve voor extra reuring in de stad ook voor een positief effect op de bereikbaarheid, leefbaarheid en duurzaamheid van de stad. Het stimuleren van de werkgelegenheid zetten we door, het aantal banen moet omhoog. We willen banen voor praktisch en voor theoretisch geschoolden. “ (blz. 12 coalitieakkoord”)
• “We vragen inwoners en ondernemers ook zelf met initiatieven te komen voor de grote opgaven, zoals de energietransitie, mobiliteitstransitie, klimaataanpassingen, circulariteit en biodiversiteit (…) We experimenteren daarnaast verder met het recht voor bewezen en succesvolle bewonersinitiatieven om de gemeente uit te dagen.” (blz. 18 coalitieakkoord)
  
  

Overwegende dat:

• Het woningtekort in Haarlem momenteel 3950 woningen is en de wachttijd voor een sociale huurwoning inmiddels circa 8 jaar;
• De bouw van 10.000 woningen tot 2030 een goede bijdrage levert aan het voorkomen dat dit tekort verder oploopt, maar het tekort dan nog steeds circa 3500 woningen zal zijn;
• Bij zo’n grote woningnood nieuwe woningbouwlocaties niet bij voorbaat moeten worden uitgesloten;
• Er minstens één eigenaar is met grond in de Waarderpolder die serieuze plannen heeft voor de realisatie van een paar honderd woningen;
• Er regelmatig wedstrijden worden uitgeschreven voor architecten, planologen en stedenbouwkundigen om te komen tot creatieve visies en stedenbouwkundige ontwerpen;
• Deze deskundigen vaak out of the box denken en met haalbare voorstellen komen die wij als raadsleden niet zouden bedenken;
• Voorstellen uit de ruimtelijk-economische visie voor het zuidelijke deel van de Waarderpolder waarschijnlijk pas tot uitvoer zullen komen (ver) na de vandaag te starten collegeperiode;
  
  

Verzoekt het college:

Als eerste stap voor de te ontwikkelen ruimtelijk-economische visie voor het zuidelijk deel van de Waarderpolder een wedstrijd uit te schrijven voor stedenbouwkundige adviesbureaus, grondeigenaren en bedrijven uit de Waarderpolder om te komen tot het beste plan voor de Waarderpolder Zuid (inclusief de Spaarneoever) waarin als voorwaarde geldt dat maximaal wordt ingezet op het creëren van banen en op financiële haalbaarheid en waarbij er geen taboe is op aanvullende functies zoals wonen, groen, cultuur, sport en recreatie;

En gaat over tot de orde van de dag.

Frank Visser, ChristenUnie

AMENDEMENT Duizendjes tegen Duizendknoop

De gemeenteraad van Haarlem, in vergadering bijeen op 11 en 14 juli 2022,

In beraadslaging over de Kadernota,

Constaterende dat:

• In het financieel kader 2022 staat dat voor bestrijding van de Japanse Duizendknoop in Haarlem jaarlijks 240.000 euro extra nodig is[1]
• In het coalitieakkoord 120.000 euro per jaar extra wordt gereserveerd;
• Door het tekort aan budget momenteel slechts 10 van de 30 bekende locaties in Haarlem de Japanse Duizendknoop wordt bestreden;

Overwegende dat:

• De Japanse Duizendknoop een invasieve soort is die veel schade kan aanrichten aan de openbare ruimte en gebouwen;
• De verspreiding van de Japanse Duizendknoop in Haarlem toeneemt en daarmee een risico is voor de begroting;
• Langer wachten met de start van de bestrijding op de 20 genoemde locaties er toe leidt dat het probleem groter wordt en daarmee de impact op de begroting van de gemeente;

Besluit

Het volgende besluit toe te voegen aan de besluiten over de Kadernota 2023:

• Bovenop de middelen uit het coalitieakkoord 120.000 euro per jaar extra te investeren voor de bestrijding van de Japanse Duizendknoop en dit te dekken door de algemene taakstelling voor dit bedrag te handhaven (en daarmee besluitpunt p aan te passen).

En gaat over tot de orde van de dag.

Frank Visser, ChristenUnie